Phương pháp thực dưỡng hiện đại chú trọng đa dạng hóa các loại thực phẩm trong đó lấy ngũ cốc  nguyên cám , rau tươi , các loại đậu hạt làm căn bản . Ngoài ra có thể dùng thêm một số ít các thực phẩm khác như : khoai , củ , trái cây đúng mùa, cá tép nhỏ…

Khác với những chế độ ăn khác , khi ăn theo phương pháp thực dưỡng thì những thực phẩm bạn ăn lúc này không chỉ đơn thuần để giúp bạn no bụng  mà còn có vai trò như một vị thuốc để phòng và trị bệnh . Vì vậy bạn cần phải biết rõ công dụng , đặc tính của từng loại thực phẩm cũng như cách chế biến sao cho phù hợp với nhu cầu cơ thể. Nhiều bạn mới bắt đầu theo thực dưỡng thường hay thắc mắc : “ Mới bắt đầu ăn theo thực dưỡng cần chuẩn bị những gì ?”

Các loại đậu hạt: chiếm tỉ lệ từ 5% đến 20% trong khẩu phần ăn
Các loại Đậu
Các loại đậu là nguồn cung cấp protein chủ yếu dành cho người ăn thực dưỡng  Do đó bạn cần thường xuyên sử dụng luân phiên nhiều loại đậu khác nhau trong chế độ ăn uống của mình (ngoại trừ đậu đỏ có thể dùng thường xuyên ) để đảm bảo cung cấp đủ protein ,năng lượng và các vitamin cần thiết cho cơ thể . Các loại đậu nên dùng là : đậu Hà Lan, đậu ván, đậu nành, đậu gà, đậu đen, đậu xanh, đậu đỏ, đậu lăng.

1. Đậu gà 
Đậu gà còn gọi là đậu răng ngựa, tên tiếng Anh là Chick Peas, có nguồn gốc từ Châu Phi và được trồng phổ biến ở Ấn Độ, Địa Trung Hải, Nam Mỹ và các nước Trung Đông. Đây là loại thực phẩm chủ yếu của những dân tộc khỏe mạnh nhất thế giới . Thành phần đậu gà có nhiều chất dinh dưỡng đặc biệt là đạm, chất béo chất sắt , các vitamin và đặc biệt nhiều chất xơ . Nhờ đó mà ăn đậu gà không chỉ giúp bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng mà còn giúp ngăn ngừa các bệnh như : tim mạch , béo phì, tiểu đường, ung thư….

2. Đậu Lăng (còn gọi là “Thiết đậu” ,  tên tiếng Anh là Lentils)

Là một loại cây được thuần hóa từ vùng cận Đông . Đậu lăng đã được sử dụng trong khẩu phần ăn của con người từ hơn 10.000 năm trước . Đậu lăng cũng là một loại đậu cùng họ các loại đậu khác như : Đậu gà (chickpea), đậu Hà Lan, đậu đỏ, đậu đen, đậu xanh….Điểm khác biêt dễ nhận thấy của đậu lăng so với các loại đậu khác là ở hình dáng . Đậu lăng có hình trái tim , dẹt và kích thước khá nhỏ . Có lẽ hình dáng đặc biệt của loại đậu này (hình trái tim) cũng ngụ y nói lên công dụng của nó đối với quả tim của chúng ta. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh Đậu lăng được xem là thực phẩm “hàng đầu” cho quả tim của bạn.

3. Đậu Đỏ ( Xích tiểu đậu) 

Đỗ đỏ nhỏ còn gọi là xích tiểu đậu, tên tiếng Anh là Azuki là loại đậu giàu chất dinh dưỡng . Đậu đỏ cung cấp lượng lớn chất đạm , chất xơ , chất khoáng đặc biệt là chất sắt và các vitamin nhóm B. Đậu đỏ giúp bổ thận, tráng dương là thực phẩm rất tốt cho những người người bị thận yếu viêm thận, bàng quang… Ngoài ra chất xơ trong đậu đỏ còn giúp giảm cholesterol rất tốt cho những người tiểu đường, tim mạch.

Các loại hạt như : óc chó , hạnh nhân, mắc ca… chứa các loại dầu rất tốt cho tim mạch và trí não .  Mỗi ngày dùng các loại hạt một ít và thay đổi luân phiên . Lưu ý vì các loại hạt có chứa nhiều dầu nên khi ăn cần để ý đi cầu thấy có lớp màng như dầu nổi trên mặt nước thì tạm ngưng dùng một thời gian.


Các loại rau, củ  (trồng tự nhiên không sử dụng phân hóa học): Chiếm 25% đến 30% khẩu phần ăn


Đối với người bị bệnh thì chỉ nên dùng một số loại rau củ sau:
Xà lách son, rau tần ô, rau má, rau cần tây, rau đắng, rau diếp quắn, bí đỏ (bí ngô), bí chanh, bông cải xanh, bộng cải trắng, bắp cải (cải nồi), cải rổ, cải bó xôi, cà rốt, củ cải trắng, đậu hoà lan, su hào, củ sen, ngưu báng, sắn dây, rau bù ngót, củ hành ta, củ hành tây, boa rô, hẹ, ngò rí (rau mùi), rau tía tô .

Đối với người khỏe mạnh thì chúng ta có thể dùng thêm các loại rau củ quả , trái cây đúng mùa khác với số lượng hạn chế và dùng thay đổi luân phiên.

Gia vị thực dưỡng: chiếm tỉ lệ 5%  khẩu phần ăn theo pp thực dưỡng hiện đại.

1. Tương tamari (tương lâu năm làm theo pp cổ truyền )

Tương tamari là một loại gia vị , nước chấm không thể thiếu khi áp dụng thực dưỡng . Tương tamari giúp cung cấp các loại loại Axit Amin và men vi sinh cần thiết cho cơ thể mỗi ngày. Đối với những người bệnh không dùng được mè thì có thể dùng tương tamari thay thế. Tương tamari hiện nay có 2 loại là tương tamari Việt Nam và tamari Nhật bản . Tương Tamari Việt nam có vị mặn và dương hơn thích hợp với những người bệnh Âm , tamari Nhật bản có vị nhạt và thơm nên dùng làm gia vị trong chế biến món ăn hàng ngày.  Khi dùng tương tamari thì chúng ta có thể vắt thêm nước cốt chanh , thơm táo để gia tăng hương vị và giảm độ mặn . Ngoài ra tương tamari cũng là nguyên liệu dùng dể pha chế nhiều bài thuốc giúp tiêu thực giải độc và pha trà Bình Minh

2. Bột nêm Thực dưỡng (Shitake Kombu)
Dùng nêm thức ăn, giúp chống viêm sung toàn bộ cơ thể, như viêm sưng khớp, viêm gan, viêm dạ dày, viêm tụy tạng (Shitake Kombu giúp cho tế bào Interferon trong cơ thể hoạt động mạnh mẽ).

3. Các loại tương đặc (miso)

.Các loại tương có chứa men vi sinh dùng thường xuyên rất tốt cho các bệnh như ;  phong thấp, tiểu đường, tim mạch , suyễn , lao và các bệnh ngoài da . Mỗi lần dùng 5 gram

4. Rong biển và phổ tai

Rong biển ( rong wakame) giúp đào thải kim loại nặng ra đường tiêu hóa và đại tiện. Một lợi ích khác của rong biển là nó giúp mọc tóc nhanh rất tốt cho những người bị rụng tóc , hói đầu . Ngoài ra còn giúp loại bỏ bức xạ Trontium ra khỏi cơ thể.
Phổ tai (kombu) được dùng như “bột ngọt” trong thực dưỡng. Phổ tai được dùng để nấu với nấm đông cô và cá khổ để gia tăng hương vị . Nên dùng nóng để không bị tanh.

Các loại thức uống 

1. Trà bancha

Trà bancha còn có các tên gọi khác là trà già , trà 3 năm . Đây là một loại thức uống rất tốt và được dùng nhiều trong phương pháp thực dưỡng. Uống Trà Bancha thường xuyên giúp thanh lọc cơ thể , làm da dẽ hồng hào, ngăn ngừa mụn nhọn . Ngoài ra nghiên cứu cho thấy uống trà bancha còn giúp , tăng cường sức đề kháng , tống khứ chất độc ra khỏi cơ thể , ngừa ung thư và bớt thèm những thức ăn Âm tính.
  
2. Mơ muối (lâu năm, trên 3 năm)

Mơ muối lâu năm là sản phẩm được tạo thành bằng cách ngâm quả mơ với muối và lá tía tô trong thời gian dài .Dưới góc nhìn thực dưỡng , quá trình làm mơ muối là quá trình làm Dương hóa quả mơ , Quả mơ từ một loại quả Cực Âm (vì nó rất chua), kết hợp với muối biển, là vị Cực Dương (vì nó rất mặn). Sự kết hợp giữa hai vị ở hai thái cực hấp dẫn lẫn nhau làm cho mơ muối trở thành một loại thực phẩm quân bình kỳ diệu và trở thành vị thuốc quý trong thực dưỡng.

Muối lâu năm giúp điều trị các bệnh tiêu hóa ,đường ruột, đau dạ dày , đau bụng , tiêu chảy; chữa đau viêm họng, amidan; giải độc, giải say xe, giải cảm. Trung hòa axit , làm sạch dòng máu, chống oxy hóa. Nên dùng mơ muối ướt sẽ dễ chế biến và sử dụng hơn mơ khô..Mơ muối lâu năm là sản phẩm được tạo thành bằng cách ngâm quả mơ với muối và lá tía tô trong thời gian dài .Dưới góc nhìn thực dưỡng , quá trình làm mơ muối là quá trình làm Dương hóa quả mơ , Quả mơ từ một loại quả Cực Âm (vì nó rất chua), kết hợp với muối biển, là vị Cực Dương (vì nó rất mặn). Sự kết hợp giữa hai vị ở hai thái cực hấp dẫn lẫn nhau làm cho mơ muối trở thành một loại thực phẩm quân bình kỳ diệu và trở thành vị thuốc quý trong thực dưỡng.

3. Bột sắn dây

Là loại bột được làm từ củ của cây sắn dây . Bột sắn dây được dùng trong dân gian như một loại thức uống giúp thanh nhiệt giải độc . Trong thực dưỡng bột sắn dây thường dùng nấu chín ăn với tương tamari và/hoặc mơ muối giúp giải cảm , tiêu thực , chữa các chứng bệnh về đường ruột.

4. Trà bình minh
Trà bình minh được pha chế từ : Bột sắn dây + Trà bancha+ Tương Tamari+ Mơ muối lâu năm + Nước cốt gừng.  Trà bình minh uống mỗi sáng giúp hỗ trợ tiêu hóa và đường ruột , tăng sức đề kháng cho cơ thể.

5. Trà rễ Bồ Công Anh (Dandelion)

Giúp  Trợ tim, lọc máu, trợ dạ dày và ruột, lợi tiểu tiện, tán ứ kết, lợi ích trong các bệnh như viêm sưng, mụn nhọt, tiểu tiện khó khăn, phòng chống ung thư.

6. Nước gạo lứt rang nấu với trà già (trà bancha):

Rất tốt cho tất cả các bệnh như ăn không ngon, nhất là cho người bệnh đã lâu ngày suy yếu. Nếu bị lở khoé miệng, khô cổ, phân khô bón, khô khớp xương thì tạm ngưng dùng gạo lứt rang một thời gian.
* Ghi chú: Trong trường hợp dùng xích tiểu đậu rang và gạo lứt rang hay cốm rang, bánh tráng nướng thì cần ngâm vào trong nước nguội trong 5 đến 7 phút rồi đổ bỏ nước đó đi . Đổ thêm lần nước thứ nhì vào nấu sắc lại còn phân nửa mới uống hoặc mới ăn.
Trên đây đã giới thiệu về những thực phẩm cần sử dụng  ngoài ra trong quá trình áp dụng thực dưỡng để trị bệnh các bạn cũng nên tránh ăn một số loại thực phẩm nhất định.

Vận động cơ thể 
Tùy thể trạng của cơ thể và điều mà có thể tập thể dục , đi bộ , khí công , yoga…môn nào cũng được miễn thấy cơ thể khỏe mạnh , ra mồ hôi là tốt . Thực tế cho thấy có rất nhiều người chữa khỏi bệnh nan y chỉ bằng cách tập các môn khí công .


Về phương diện tinh thần
Cơ thể con người bao gồm phần THÂN VÀ TÂM tuy nhiên hầu hết mọi người , kể cả bác sỹ Tây y chỉ quan tâm chữa bệnh ở Thân mà quên đi chữa phần Tâm . Đây là một trong những thiếu sót rất lớn của Y học hiện đại . Theo các bác sỹ tâm lý thì những vấn đề về tâm lý như lo lắng , thất vọng , bất an ..có thể là nguồn gốc phát sinh của những nan y bệnh như : dạ dày, tim , trầm cảm , mất ngủ kể cả ung thư.

Để rèn luyện tinh thần chúng ta có thể tập thêm Thiền , Yoga … dưới sự hướng dẫn của những vị thầy có kinh nghiệm, Ngoài ra có thể , cầu nguyện, sám hối , phát tâm làm việc thiện , cúng dường, bố thí… tùy theo tín ngưỡng. Điều cốt yếu là phải Giữ TÂM thái luôn thanh thản , an lạc và vô sự trước mọi hoàn cảnh.

(Theo Thực dưỡng Thiên Ân)